Straten en huizen die blank staan omdat het veel te lang hard plenst en bomen die midden in de zomer hun blad laten vallen omdat het veel te lang kurkdroog is. Als steden groener zouden zijn, dan zouden deze extremen minder schade en overlast geven. Meer groen in verstedelijkt gebied; Het is de uitdaging waar planologen, ontwerpers, overheden, aannemers en investeerders samen voor staan.

Bron foto: Groene Steden voor een duurzaam Europa

Oplossing: op grote schaal vergroenen

Een ding is klip en klaar: Er moet op grote schaal vergroend worden. In stedelijk gebied is 70 tot 90% van het oppervlak verhard met bebouwing, straten, pleinen en betegelde tuinen. “Onze steden zijn nu ontworpen om het regenwater via de riolen, zo snel mogelijk de stad uit te krijgen. We moeten toe naar ontwerpen die het water vasthouden, laten infiltreren in de bodem of hergebruiken. Binnen de bestaande inrichting liggen haalbare mogelijkheden, door ontharding van openbare plekken. Bewezen oplossingen hiervoor zijn bijvoorbeeld het aanleggen van wadi’s, het vergroenen van daken en tuinen van particulieren en integreren van bomen en groenstroken in parkeerterrein ”, zegt ir. Tim van Hattum, programmaleider Groene Klimaatoplossingen bij Wageningen University & Research.

Extremen afvlakken

Wanneer het regent op verharde oppervlakken zoals wegen of daken vloeit bijna alle neerslag vrijwel onmiddellijk af naar de omgeving. Bij neerslag boven bomen of andere vormen van groen raken de meeste druppels eerst het oppervlakte van bladeren of takken waar ze als het ware in tijdelijke opslag gaan, dit noemt men interceptie. Pas als de hoeveelheid water groter wordt loopt een deel ervan via de takken en de stam naar de grond of valt het op de daaronder gelegen blad en daarna naar de grond. Hierdoor bereikt een deel van de regen de grond met vertraging. De opgevangen neerslag verdampt en raakt nooit de bodem. Hierdoor wordt de neerslagpiek afgevlakt.

De hoeveelheid opgevangen neerslag is sterk afhankelijk van de bladmassa. Combineer daarom waar mogelijk bomen met een brede kroon en grote bladmassa met een tweede laag van kleinere bomen en struiken. Ook een onderlaag van vaste planten en een strooisel laag helpen om het water vast te houden. Bomen met veel klein en ruw blad en naaldbomen houden het meeste water vast, ook een ruwe bast draagt daar aan bij.

Koploper worden

Van Hattum: “Klimaatverandering gaat over extremen, over extreme hitte, extreem veel water of extreem weinig. Juist die extremen moeten we gaan managen. Nederland heeft hier hiervoor de kennis in huis, door de intensieve samenwerking van kennisinstellingen, bedrijfsleven en overheden. Om deze kennis in de praktijk te brengen en koploper te worden op dit gebied, is de implementatie van groen in onze steden van groot belang.

Inspirerende voorbeelden

Sommige gemeentes, waaronder Rotterdam, hebben subsidieprogramma’s voor groene daken en gevels. De groene daken van Rotterdam kunnen als inspiratie gezien worden voor nieuwe projecten. Niet alleen dragen deze bij aan een klimaatbestendige toekomt, maar het zijn ook nog eens trekpleisters en iconen voor de stad.

Factsheets

Het belang van investeren in groen in relatie tot het klimaat is essentieel. Het dient zoveel meer doelen, de waterproblematiek is er maar één van. In de door Wageningen Universiteit uitgevoerde onderzoeken op dit gebied is terug te vinden in de factsheets.

* Groen in de stad: Klimaat en Temperatuur
* Groen in de stad: Waterhuishouding

Kijk voor meer informatie op www.nl.thegreencity.eu

Bron: Groene Steden voor een duurzaam Europa