Rijkswaterstaat en zwerfafval: onze Rijkswaterstaatreporter Bart was half juli 2019 op het festival Zwarte Cross. Daar zag hij dat zwerfafval en plastic inmiddels ook bij organisatoren van festivals een hot topic zijn. De festivals waarbij de grond bezaaid is met een deken van lege plastic bekertjes is al lang niet meer van deze tijd.

Met de recyclebare plastic beker en betere afvalinzameling zet de Zwarte Cross de eerste stappen richting een afvalvrij festival. Rijkswaterstaat werkt als kennispartner en uitvoeringsorgaan van het ministerie met verschillende festivals in Nederland samen in de Green Deal Afvalvrije festivals. Zo verminderen we de hoeveelheid afval per bezoeker en blijven festivalterreinen veel schoner. Ook langs wegen en rivieren doet Rijkswaterstaat van alles tegen zwerfafval. Maar #Hoedan?!

Schoon langs de wegen

Blikjes, flesjes en snoepverpakkingen. Zwerfafval is er in alle soorten en maten en we zien het helaas vaak liggen in de berm langs de weg. Ook op parkeerplaatsen langs snelwegen ligt veel zwerfafval, blijkt uit onze eigen landelijke metingen. Dit is niet zo gek als je bedenkt dat dit vaak anonieme plekken zijn, waar iedere dag veel mensen even snel stoppen. Om deze parkeerplaatsen schoner te krijgen, zijn we verschillende pilots gestart om het weggooigedrag van weggebruikers te beïnvloeden.

Zo testten we langs de snelweg A28 en de snelweg A37 bij Hoogeveen het effect van groene voetstappen die op parkeerplaatsen richting de afvalbak wijzen. Nudging noemen gedragswetenschappers dit ook wel. Een onbewust duwtje in de goede richting, waardoor meer mensen hun afval in de afvalbak gooien. Ook testen we op dit moment borden bij afritten met schoonboodschappen en pictogrammen die het goede weggooigedrag laten zien. Hierbij werken we nauw samen met andere wegbeheerders en stakeholders, zoals tankstations en fastfoodrestaurants. Het doel is te komen tot een gestructureerde zwerfafvalaanpak.

Schone recreatiestranden en zwerfafvalteam van Rijkswaterstaat

Omdat we niet kunnen blijven vegen, zet het zwerfafvalteam van Rijkswaterstaat steeds vaker gedragstechnieken in. Langs de Waal bij Nijmegen zijn we samen met de gemeente net gestart met een proef om afval op recreatiestranden te verminderen. Bij warm weer maken veel recreanten uit Nijmegen gebruik van de strandjes langs de rivier. Ondanks de aanwezigheid van afvalbakken, ligt er nog steeds zwerfafval. Uit de proef blijkt dat recreanten de weg naar de afvalbak nog niet altijd goed weten te vinden. Zo vallen afvalbakken niet goed op, zijn ze niet groot genoeg voor de hoeveelheid afval dat op mooie dagen vrijkomt en staan ze niet op de juiste plek.

Hier wordt meteen duidelijk dat een goede zwerfafvalaanpak begint met de basis op orde te krijgen. Dit betekent dat er genoeg gelegenheid is om je afval kwijt te kunnen. Ook moet er duidelijk gecommuniceerd worden wat de bedoeling is. Als blijkt dat er na het op orde brengen van deze basis nog steeds zwerfafval ontstaat, zetten we verschillende gedrag beïnvloedende maatregelen in. Zo proberen we bij recreanten onbewust het goede gedrag uit te lokken. De aanpak op de recreatiestranden bij de Waal in Nijmegen kan een voorbeeld worden voor de rest van Nederland. Maatregelen die hier werken, willen we waar mogelijk ook bij andere rivierstranden in de rest van Nederland gaan inzetten. Benieuwd wat Rijkswaterstaat nog meer doet tegen zwerfafval? Kijk dan op de pagina Aanpak zwerfafval.

Dit kun je zelf doen

Ga je deze zomer zelf nog naar een festival? Gebruik je beker dan nog een keer en gooi hem in de juiste afvalbak. Zien wij op een parkeerplaats langs de snelweg een volle afvalbak over het hoofd? Neem je afval dan mee naar huis en laat ons via de Landelijke Informatielijn van Rijkswaterstaat (0800-8002) weten waar de volle bak staat. Zo werken we samen aan een schoon Nederland.

Hoe Dan?!

– Aflevering 5 – Feesten zonder puinzooi
In deze editie van Hoe Dan?! legt Rijkswaterstaatreporter Bart Kuijpers uit wat Rijkswaterstaat doet om de verspreiding van zwerfafval op festivals tegen te gaan en recycling aan te moedigen.

Bron: www.rijkswaterstaat.nl